Azerbaycan’ın Karabağ’da tam egemenliğini kazanmasının ardından başta Fransa olmak üzere Avrupa ile AB’den gelen Bakü karşıtı açıklamalar adımlara karşı net bir cevap geldi. Azerbaycan’ın diplomatik kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Bakü yönetimi, İspanya’nın Granada kentinde Ermenistan, AB, Fransa ve Almanya’nın katılımıyla yapılacak görüşmeye Türkiye’nin de katılmasını önerdi ve bunda ısrar etti. Ancak öneri Fransa ve Almanya’nın özel çabalarıyla kabul edilmedi. Fransa’nın son dönemde Ermenistan tezlerini açıktan savunması ve Azerbaycan karşıtı hamlelerinin de artması sonucu Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev bugün İspanya’nın ev sahipliğinde Granada’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile yapacağı ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz’ın da bulunacağı toplantıya katılımını iptal etti.
Ermenistan ile Azerbaycan’ın barış görüşmesinin ana gündem olacağı beşli toplantıda Ermenistan, Fransa, Almanya, AB gibi Azerbaycan karşıtı bir atmosferin oluşturulduğunu vurgulayan Azerbaycanlı yetkililer, Fransız Savunma Bakanı Sebastien Lecornu’nun Ermeni yanlısı sözleri, Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna’nın Ermenistan ziyareti ve askeri işbirliği, silah ve mühimmat teminine ilişkin açıklamaları, AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in dün Azerbaycan’ı suçlayan ifadeleri nedeniyle Azerbaycan’ın bu formattaki müzakerelere katılma ihtiyacı hissetmediğini belirtti. Yetkililer, Azerbaycan’ın Fransa’nın katıldığı hiçbir formatta yer almayacağının altını çizdi.
Yetkililer, “Bu gerekçelerle Azerbaycan beşli görüşmeyi reddetti ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Granada’ya gitmekten vazgeçti.” ifadesini kullandı. Bakü’nün, bölgenin sorunlarını bölgeye uzak ülkelerle tartışmaya gerek görmediğini, Ermenistan ile ilişki konusunun bölgesel çerçevede tartışılıp çözülebileceğine inandığını vurgulayan yetkililer, daha önceki AB-Azerbaycan-Ermenistan üçlü formatının yeniden canlandırılması halinde Azerbaycan’ın toplantıya katılabileceğini bildirdi.
Azerbaycan kritik görüşmelere Türkiye’nin de katılması şartının kabul edilmemesinin de Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in toplantıya katılmama kararında etkili olduğu belirtildi. Azerbaycan medyasında yer alan haberlere göre, Bakü yönetimi toplantıya Türkiye’nin katılımı konusunda ısrar etti ancak Almanya ve Fransa buna karşı çıktı.
Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna önceki gün Ermenistan’a yaptığı ziyarette Fransa’nın Ermenistan’a askeri teçhizat tedarikine onay verildiğini açıklamıştı. Colonna bu karara gerekçe olarak ise Türkiye ve Azerbaycan’ı göstermişti. Ermeni mevkidaşıyla görüşmede güvenlik ve savunma konularını ele aldıklarını belirterek Colonna, “Fransa, savunmasını sağlayabilmesi için askeri teçhizatın Ermenistan’a teslim edilmesine olanak sağlayacak gelecekteki sözleşmelerin imzalanması konusunda anlaşmaya vardı” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen hafta Fransız TF1 ve France 2 televizyonlarında “Fransa Ermenistan’ın toprak bütünlüğü konusunda son derece endişeli, çünkü şu anda tehlikede olan bu.” ifadelerini kullanmış ve “Bugün Azerbaycan’la suç ortaklığı yapan bir Rusya, Bakü’nün manevralarını her zaman destekleyen bir Türkiye ve Ermenistan’ın sınırını tehdit eden bir Azerbaycan hükümeti var” sözleriyle Erivan’ın tezlerini sahiplenmişti.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Azerbaycan’ı Nahçivan’a bağlayacak Zengezur Koridoru’nun “ulusal güvenliğe yönelik bir tehdit” olduğunu savundu. Cumhurbaşkanı Reisi, başkent Tahran’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Özel Temsilcisi Halef Halefov ve Ermenistan Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Armen Grigoryan ile ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdi. İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı Muhammed Cemşidi, görüşmelerin içeriğine ilişkin X sosyal medya hesabından bilgi paylaştı.
Buna göre Reisi, Ermenistan Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Özel Temsilcisi ile yaptığı görüşmelerde, “Zengezur Koridoru’nun NATO’nun bölgedeki varlığı için dayanak olacağını ve ülkeler için ulusal güvenlik tehdidi oluşturacağını” iddia ederek, İran’ın buna kesinlikle karşı olduğunu vurguladı.
